«کنجکاوی» سخت‌ترین صعود خود را با موفقیت انجام داد
تاریخ انتشار: ۱۵ مرداد ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۸۳۹۱۳۷۳
مریخ‌نورد «کنجکاوی»(Curiosity) سخت‌ترین صعود خود در سیاره سرخ را در شاهکاری مصادف با یازدهمین سالگرد استقرار خود در مریخ جشن گرفت.
به گزارش ایران اکونومیست و به نقل از آی‌ای، مریخ‌نورد کنجکاوی ناسا از جائو(Jau) که یکی از چالش برانگیزترین مناطق مریخ است، صعود کرده است. این شاهکار مصادف با یازدهمین سالگرد استقرار این مریخ‌نورد در سیاره سرخ است که امروز(۵ اوت) رقم خورد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
جائو مجموعه‌ای از ده‌ها دهانه برخوردی در یک مکان است که بزرگ‌ترین آنها به اندازه یک زمین بسکتبال است.
جائو یکی از توقفگاه‌های سفر کنجکاوی برای کاوش مریخ است. به گفته ناسا، جائو در دامنه کوه شارپ(Sharp) قرار دارد که دارای قله‌ای به ارتفاع ۵ کیلومتر است که ممکن است حدود میلیاردها سال پیش دریاچه‌ها، رودخانه‌ها و نهرهایی را در خود جای داده باشد.
ناسا می‌گوید: هر لایه از این کوه در دوره‌های متفاوتی از دوران‌های آب و هوایی باستانی مریخ شکل گرفته است و هرچه کنجکاوی بالاتر می‌رود، دانشمندان در مورد چگونگی تغییر چشم‌انداز این سیاره در طول زمان بیشتر می‌آموزند.
صعود سخت
سفر به بالای این شیب، مجموعه‌ای از موانع را برای تیم عملیات روی زمین به منظور حرکت دادن این مریخ‌نورد در این سطوح دوردست رقم می‌زد.
صحبت از یک شیب تند ۲۳ درجه‌ای با ماسه‌های لغزنده و تخته سنگ‌هایی به اندازه چرخ مریخ‌نورد در مسیر صعود است.
این موانع در حالی که رانندگان کنجکاوی را روی زمین آزار می‌داد، صعود از این شیب را برای مریخ‌نورد دشوار می‌کرد.
ایمی هیل(Amy Hale) یکی از رانندگان مریخ‌نورد کنجکاوی از ناسا می‌گوید: اگر تا به حال سعی کرده باشید روی یک تپه شنی در ساحل بدوید، اساساً این همان کاری است که ما انجام دادیم و می‌دانید که کار سختی است، چرا که در مسیر، سنگ‌هایی هم وجود داشت.
رانندگان کنجکاوی، این مریخ‌نورد را به صورت زنده و در لحظه حرکت نمی‌دهند، بلکه مسیر از پیش تعیین شده‌ای را دنبال می‌کنند که توسط ۱۵ برنامه‌ریز مریخ‌نورد تعیین شده است.
این مهندسان صدها خط کد را برای فعالیت‌های مریخ‌نورد، مانند مکان‌هایی که مریخ نورد به آنها سفر می‌کند، از مناطق و اشیای هدف عکس می‌گیرد و از ابزارهای علمی برای جمع‌آوری داده‌های خاص استفاده می‌کند، ایجاد می‌کنند. این دستورالعمل‌ها روزانه به سیستم حرکتی و بازوی رباتیک مریخ‌نورد منتقل می‌شوند و پس از انجام وظایف محوله، مریخ‌نورد گزارش نهایی را ارائه می‌دهد.
برنامه‌ریزها برای مسیریابی و ایده گرفتن از توپوگرافی سیاره سرخ، به فناوری‌ها و مدارگردهای مختلفی مانند مدارگرد شناسایی مریخ(Mars Reconnaissance Orbiter) تکیه می‌کنند.
با این حال، نوشتن کد برای ناوبری و مسیریابی مریخ‌نورد ساده نیست. مهندسان برای اینکه مریخ‌نورد بتواند به تنهایی و در عین حال به آرامی در مناطق ناشناس حرکت و از آن عبور کند، باید سطوح ناهموار و هر گونه خطر احتمالی مانند وجود صخره‌ها یا ماسه‌های عمیق را در مسیر مریخ‌نورد در نظر بگیرند.
ناسا توضیح داد: تیم ما همه چیز را که می‌تواند به مریخ‌نورد آسیب برساند، در نظر می‌گیرد و برنامه‌نویس‌ها دستوراتی را می‌نویسند که کنجکاوی در صورت مواجهه با هر گونه غافلگیری از حرکت بایستد. توقف‌های غیرمنتظره که به آن «خطا» گفته می‌شود، ممکن است زمانی رخ دهند که چرخ‌ها بیش از حد بلغزند یا یک چرخ توسط یک سنگ بزرگ بیش از حد بلند شود. این مریخ‌نورد در مسیر جائو در چندین موقعیت با هر دو مشکل مواجه شد.
طرح انحراف
تیم ماموریت برای غلبه بر این موانع تصمیم گرفت از مسیر در حدود ۱۵۰ متر منحرف شود و از کوه شارپ بالا برود. همین مسیر انحرافی موجب شد تا پیمایش جائو چند هفته طول بکشد، اما در نهایت نتیجه داد.
دین شولن(Dane Schoelen) سرپرست برنامه‌ریزی مسیر کنجکاوی گفت: این احساس بسیار خوبی بود که بالاخره از این شیب گذشتیم و آن منظره شگفت انگیز را دیدیم. من می‌توانم در طول روز به تصاویر مریخ نگاه کنم. من اغلب احساس می‌کنم درست در کنار کنجکاوی ایستاده‌ام و به عقب نگاه می‌کنم که چقدر صعود کرده است.
تیم علمی کنجکاوی از زمان انجام این صعود سخت، تجزیه و تحلیل خوشه دهانه‌های برخوردی منطقه جائو را تکمیل کرده است.
کنجکاوی در تاریخ ۲۶ نوامبر ۲۰۱۱ توسط ناسا به مقصد مریخ پرتاب شد و حدود ۸ ماه بعد در ۶ اوت ۲۰۱۲ بر روی سطح این سیاره فرود آمد.
گفتنی است که مدیر برنامه و پرواز کنجکاوی، بابک فردوسی مهندس ایرانی-آمریکایی ناسا بوده است.
حالا مریخ‌نورد کنجکاوی و تیم ماموریت آن پس از گذراندن مدتی در دامنه کوه شارپ، برای مقابله با چالش بعدی، یعنی صعودی بلندتر در مسیر کوه شارپ برای کاوش مکانی جدید آماده خواهند شد.
منبع: خبرگزاری ایسنا
منبع: ایران اکونومیست
کلیدواژه: مریخ نورد مریخ نورد کوه شارپ
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت iraneconomist.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایران اکونومیست» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۸۳۹۱۳۷۳ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
کشاورزی در ماه و مریخ: مزرعه‌داری در ورای مدار زمین، امکان‌پذیر است
غزال زیاری: در ژانویه ۲۰۱۹ با فرود سطح‌نشین چانگ‌ای ۴ (Chang'e ۴) روی سطح ماه، محموله‌ای هیجان‌انگیز به تنها قمر کره زمین رسید که خبر از ماجراجویی جدیدی در فضا می‌داد: این محموله شامل دانه‌های چهار گونه گیاهی بود که محققان قصد داشتند تا آنها را در سطح ماه رشد و پرورش دهند.
جوانه زدن یک دانه پنبه در آن زمان، توجه زیادی را به خود جلب کرد، اما نکته مهمتر از جوانه زدن، رشد گیاه است. اگر گیاهانی که در سطح ماه رشد می‌کنند، کمتر از سطح زمین محصول بدهند یا ضعیف‌تر و شکننده‌تر باشند، بشر با مشکل بزرگی در پیشرفت فضایی خود مواجه خواهد بود.
با گذشت بیش از چهار سال، حالا نتایج مهمی از این آزمایش منتشر شده است. از قرار معلوم به‌رغم تمام موانع پیش‌رو در ماه و مریخ، ممکن است پرورش مواد غذایی تنها مشکل موجود نباشد و باید این را در نظر داشت که همه این بررسی‌ها در روزهای ابتدایی‌اش است.
لازم به ذکر است که Chang'e ۴ در مأموریتش سعی نکرد تا دانه‌ها را در خاک قمری رشد دهد. آزمایش‌های مختلف حکایت از آن دارند که این کار گرچه ممکن و شدنی است ولی بسیار سخت خواهد بود. هدف از انجام این آزمایش، بررسی این موضوع بود که آیا محیط ریزگرانشی و تشعشعات زیاد در سطح ماه برای رشد گیاهان مشکل‌ساز خواهد شد یا خیر.
تأکید اصلی این آزمایش روی بررسی جاذبه و گرانش ماه قرار داشت؛ چراکه درهرصورت اگر تابش خورشید بدون فیلتر اتمسفر به گیاهان آسیب برساند، همیشه می‌توان راهکارهایی برای حل این مشکل یافت؛ ولی تغییر نیروی رو به پائین گرانش، چالش به‌مراتب بزرگ‌تری به نظر می‌رسد.
خوشبختانه گویا نیازی به مداخله این‌چنینی وجود ندارد و حتی این گرانش کم، ممکن است در جبران برخی مشکلات دیگر که فراتر از مشکلات روی کره زمین هستند، به کمک دانشمندان بیاید.
ساخت شرایط ماه روی زمیندر ژوئن سال ۲۰۲۳، نتیجه اولین مقایسه گیاهان روی سطح ماه با گیاهان روی زمین توسط تیمی از دانشگاه چونگ کینگ منتشر شد و جزئیات بیشتری دراین‌باره در دسترس قرار گرفت. در شرایطی که Chang'e ۴ کار خود را در ماه انجام می‌داد، نویسندگان مقاله، دانه‌هایی را مشابه آنچه به ماه فرستاده بودند، در یک آزمایشگاه در شرایطی مشابه، در خاکی یکسان و دما، رطوبت و فشار هوایی مشابه با ماه کاشتند.
دریکی از این مقالات در این رابطه می‌خوانیم: «ما کشف کردیم که گرانش یک‌ششم g در ماه، باعث افزایش سرعت جوانه‌زنی بذرها می‌شود.» (جاذبه در سطح ماه، ۶ برابر ضعیف‌تر از شتاب جاذبه در سطح زمین است).
برخلاف گزارش‌های منتشره در آن زمان، تنها یکی از دانه‌های پنبه روی سطح ماه جوانه زد و در دانه‌های دیگر خبری از جوانه نبود؛ ولی در آزمایشگاه روی سطح زمین، گیاهان کلزا و دانه‌های پنبه هم جوانه زدند.
بزرگ‌ترین تهدید برای نهال‌های جوانه‌زده در سطح ماه، شب‌های طولانی ماه بود که حدود ۹ روز زمینی بعد از فرود Chang'e ۴ آغاز شد. دمای ماه به ۵۲- سانتی‌گراد کاهش یافت و از همین رو دمای محیط آزمایشگاهی روی زمین هم کاهش یافت تا با شرایط طبیعی ماه مطابقت داشته باشد و حدود ۱۸ روز زمینی، خبری از گرما نبود.
در کمال تعجب، نهال جوانه‌زده روی سطح ماه، همچنان سبز و صاف بود تا اینکه نور و گرما دوباره به سطح ماه بازگشت؛ اما در همین زمان، نهال‌های داخل آزمایشگاه سطح زمین، مرده بودند و به رنگ زرد و سیاه در آمده بودند؛ اما نهال رشد کرده در سطح ماه، از دومین روز قمری هم جان سالم به در برد، هرچند که روند رشدش متوقف شد و محققان دلیل این اتفاق را کمبود اکسیژن در محفظه‌اش می‌دانند.
محققان به این شک کردند که گرانش پایین ماه باعث ایجاد مقاومت در برخی از گیاهان قطبی در برابر یخ‌زدگی شده؛ اما متأسفانه نهال پنبه در شب دوم قمری مرد و در طول پنج روز قمری هیچ‌کدام از بذرهای دیگر جوانه نزدند.
نویسندگان دلیل جوانه نزدن سه گونه گیاهی دیگر را به خاطر قرار گرفتن آنها در دمایی بالاتر از دمای مناسب این گیاهان در پنج روز اول می‌دانند.
در کنار موانع موجود باید این را در نظر داشت که کشاورزی در ماه مزایای متعددی دارد و مشابه با کشاورزی زیر آب، عاری از آفات و علف‌های هرز خواهد بود و درنتیجه نیازی به مواد شیمیایی برای کنترل این آفات وجود نخواهد داشت.
آزمایش‌های انجام‌شده در ایستگاه فضایی بین‌المللی حکایت از آن دارد که گیاهان برای رشد و حتی میوه دادن به جاذبه نیاز چندانی ندارند. بااین‌حال، این گیاهان از هر لحاظ دیگری در شرایط بهینه هستند. این واقعیت که پنبه در جاذبه کم ماه، توانایی غلبه بر سرما را دارد، کشفی است که قطعاً بسیار ارزشمند خواهد بود.
توانایی کشت‌وکار در پایگاه‌های مریخ، حتی مهمتر از کشت‌وکار در ماه خواهد بود. چراکه حمل‌ونقل مواد غذییا از سطح کره زمین به ماه گرچه هزینه زیادی خواهد داشت ولی شدنی است؛ اما حمل غذا به مریخ به‌مراتب سخت‌تر و چالش‌برانگیزتر خواهد بود. با در نظر داشتن اینکه گرانش مریخ تقریباً دو برابر گرانش ماه است، می‌توان امید داشت که کاشت گیاهان در مریخ هم شرایط مشابهی داشته باشد.
منبع: iflscience
۵۴۵۴
برای دسترسی سریع به تازه‌ترین اخبار و تحلیل رویدادهای ایران و جهان اپلیکیشن خبرآنلاین را نصب کنید. کد خبر 1901339
اعلام محدودیت های ترافیکی پایان هفته در جاده های شمالی کشور